Sinds vorig jaar kunnen de eigenaren van Nederlandse landgeiten subsidie krijgen omdat het ras tot de zeldzame huisdierrassen behoort. De subsidie wordt gegeven voor alle stamboekdieren. Voorwaarde is wel dat ze als stamboekdier zijn gevlagd. In tegenstelling tot de regels voor bijvoorbeeld de zeldzame runderrassen is er geen onderscheid tussen lammeren, jonge dieren en volwassen dieren. Dat betekent dus dat de bok- en geitenlammeren die in het geboorteboek staan allemaal meetellen voor de subsidie. Die bedraagt max. 30 euro per jaar per dier.
Boklammeren
Dit is een mooie kans om vooral boklammen uit het geboorteboek tot volwassen bokken te laten uitgroeien. Bij voorkeur in terreinen waar ze in kuddeverband voor begrazing worden ingezet. Daar kunnen ze dan bewijzen wat ze waard zijn. De landgeit, en dat geldt vooral voor de bokken, is namelijk een laatrijp dier dat onder sobere omstandigheden tot wel vier jaar de tijd nodig heeft om volledig tot zijn recht te komen. Heel veel boklammen krijgen die kans niet. Ze halen vaak niet eens de keuring. Een klein deel van die bokjes die de keuring wel halen wordt wel voor de fokkerij ingezet. Meestal zijn dat dan boklammen die in januari zijn geboren en met ZG werden beoordeeld. Nadat ze hun werk hebben gedaan worden ze vaak weer van de hand gedaan. In de praktijk betekent dat vaak handel en uiteindelijk slager. Er wordt dus veel gefokt met dieren die helemaal niet hebben laten zien wat ze waard zijn.
Een paar fokkers houden hun bokken langer. Ook ik. Mijn oudste bokken zijn al acht jaar oud en als het goed gaat, komen die dit jaar weer op de keuring. Omdat ik vanaf mijn start met landgeiten met mijn eigen dieren heb gefokt moest ik, om inteelt te voorkomen, bokken bijkopen. Zo kocht ik in 2023 bok Bertram van Bert Bouman. Die bok was toen anderhalf jaar oud, en kwam uit de begrazing. Als ZG boklam had hij al wel voor nageslacht gezorgd. Hij werd in 2023 maar marginaal goedgekeurd. Zowel op maat als ontwikkeling scoorde hij minimaal. We zijn nu twee jaar verder en Bertram heeft zich in de begrazing tot een echt mooie bok ontwikkelt. Ben benieuwd hoe hij door de keurmeesters dit jaar wordt beoordeeld.
Subsidie
De subsidie zou er toe kunnen bijdragen dat veel meer geboorteboek boklammen tot volwassen bokken kunnen uitgroeien. Als je die dieren voor begrazing kunt inzetten leveren die elk jaar max. 30 euro per stuk op terwijl hij maar heel weinig kost. Een vierjarige bok heeft dus al 120 euro opgebracht en dan heb je de bok ook nog steeds. Daarom deze oproep aan de leden om meer landgeitbokken in de begrazing in te zetten zodat er na een paar jaar meer volwassen bokken op de keuringen kunnen komen die in de natuur tot wasdom zijn gekomen. Daarom de oproep aan landgeitenhoeders met natuurterreinen om geboorteboek lammen aan te schaffen. Het zou mooi zijn als ze zich daarvoor via de website opgeven. Dan kunnen fokkers hun boklammen gemakkelijker kwijt. En na een paar jaar bij de begrazers kijken of er mooie bokken tussen lopen die gekeurd kunnen worden.
Bert de Wit
Maart 2025